Patiënten in de palliatieve terminale zorg hebben recht op waardigheid, autonomie en kwaliteit van leven in de laatste levensfase.
Die rechten worden gewaarborgd door diverse wetten en regels, zoals de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO), de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) en principes van goede palliatieve zorg zoals beschreven door organisaties als IKNL, PZNL en de WHO.
Hieronder benoemen we de tien belangrijkste rechten van cliënten in de palliatieve terminale zorg:
1. Recht op tijdige en passende zorg
Mensen in de laatste levensfase hebben recht op toegang tot palliatieve terminale zorg op het moment dat zij die zorg nodig hebben. Vertragen kan dus niet aan de orde zijn. De palliatieve terminale zorg moet zijn afgestemd op persoonlijke behoeften en omstandigheden. Doelmatigheid is ondergeschikt.
2. Recht op pijnbestrijding en symptoombestrijding
Voor een waardige laatste levensfase is van wezenlijk belang dat de zorgvrager zo min mogelijk pijn en andere klachten als benauwdheid, misselijkheid en angst moet doorstaan. Adequate behandeling van deze symptomen is essentieel in de palliatieve terminale zorg.
3. Recht op informatie bij zorg in de laatste levenfase
Elk mens heeft recht op duidelijke, eerlijke en begrijpelijke informatie over de gezondheidstoestand, prognose en mogelijke behandelopties. Dat geldt zeker voor mensen in de laatste levensfase en hun naasten.
4. Recht op zelfbeschikking bij palliatieve terminale zorg
Mensen in hun laatste levensfase mogen beslissen of zij bepaalde behandelingen, medicatie en zorg nog willen. De patiënt die palliatieve terminale zorg (ptz) krijgt, heeft het recht om de behandeling te weigeren of stoppen, ook als die volgens de behandelaar het leven kan verkorten.
5. Recht om betrokken te worden bij beslissingen
Elke patiënt die ptz krijgt, heeft het recht om betrokken te worden en inspraak te hebben bij het opstellen van zijn of haar persoonlijke zorgplan en bij alle beslissingen over de zorg.
6. Recht op respect voor waarden en wensen
Zeker bij zorg in de laatste levensfase moet de zorgverlener persoonlijke, culturele en levensbeschouwelijke overtuigingen respecteren. Het niet respecteren van deze waarden en wensen zou mensen in grote geestelijke nood kunnen brengen.
7. Recht op privacy en waardigheid
De privacy en waardigheid van mensen verdient alle respect bij zorg in de laatste levensfase. Iedereen heeft recht op respect voor de persoonlijke levenssfeer bij onder meer lichamelijke verzorging en bij het sterven.
8. Recht op ondersteuning voor stervenden en naasten
Mensen die weten dat zij binnenkort zullen sterven én hun naasten hebben recht op psychosociale en spirituele ondersteuning. De nabestaanden hebben na het overlijden recht op nazorg.
9. Recht op continuïteit van zorg
De patiënt heeft bij zorg in de laatste levensfase recht op een vast aanspreekpunt die eindverantwoordelijk is. Immers, meestal zijn er bij de palliatieve terminale zorg verschillende partijen betrokken. Denk aan huisartsen, ziekenhuizen, thuiszorg en ptz. De casemanager zorgt ervoor dat de zorg van verschillende zorgverleners goed op elkaar aansluit.
10. Recht op veilige en verantwoorde zorg
Mensen die weten dat zij binnenkort zullen sterven, hebben recht op zorg door deskundige zorgverleners volgens professionele standaarden.
Carethuis is specialist in ongecontracteerde palliatieve terminale zorg in de provincie Groningen – onder meer Groningen, Winschoten, Veendam, Delfzijl, Stadskanaal en Hoogezand – Friesland – onder meer Leeuwarden, Drachten, Heerenveen, Joure en Harlingen en en Drenthe – onder meer Assen, Emmen, Hoogeveen, Meppel, Westerbork en Beilen.